SenseSquared

Marres ontwikkelt in SenseSquared een praktijkgerichte arts-based research aanpak in het onderwijs, met oefeningen, contexten, tools en kits.

Marres is ervan overtuigd dat artistiek onderzoek een fantastische bron kan zijn voor onderwijs om een manier van werken te ontwikkelen die de zintuigen traint en creativiteit ontwikkelt. Kennis is op die manier niet alleen hoofdelijk, maar neemt juist het lichaam mee. In artistiek onderzoek speelt de waarneming en het experiment een grote rol. Kunstenaars vinden nieuwe manieren om de waarneming te trainen en creëren hiermee verhalen.

Deze artistieke houding in het onderwijs stimuleert creativiteit en helpt leerlingen om de waarneming te communiceren. Daarnaast motiveert deze aanpak leerlingen tot zelfregulatie in een creatief proces door het denken en doen zichtbaar te maken. Ze worden gestimuleerd om verbindingen te leggen naar andere vakgebieden, zoals burgerschap, sociale vaardigheden en taal.

Tools en kits

Marres ontwikkelt praktische tools en kits: op kunst gebaseerde onderzoeksinstrumenten voor leerkrachten om de belichaamde kennis bij hun leerlingen te stimuleren. De tools zijn eenvoudig toe te passen binnen de huidige onderwijssetting om zo een onderwijsthema vanuit creativiteit te laten starten en leerlingen intrinsiek te motiveren.

Wat we doen

Marres ontwikkelt deze tools and kits vanuit een Europese samenwerking genaamd SenseSquared. Samen met de partners uit Noorwegen, Denemarken, België en Portugal is Marres betrokken bij het etnografisch onderzoeken van deze artistieke interventies. Marres werkt toe naar een vierdaagse Training The Sensesprogramma van 4 t/m 7 Juni 2024, waarbij samen met de andere partners scholing wordt geboden voor leerkrachten en docenten om een artistieke houding en het zintuiglijke leren te stimuleren in het huidige onderwijsklimaat. Daarnaast verzorgen we ook workshops op scholen.

Marres biedt het onderwijs innovatieve en creatieve workshops. Tijdens een workshop verleggen we bijvoorbeeld de leeromgeving eens van het klaslokaal naar het schoolplein of de gymzaal, laten we leerlingen hun omgeving zintuigelijk in kaart brengen of prikkelen we de creativiteit met een kunstverhaal dat tot de verbeelding spreekt.

Voorbeeld tools en kits van Marres die als kunstinterventie op een school bij een door de school gekozen thema kan worden uitgevoerd.

#1 Onzichtbare Collectie

Een kunstwerk of presentatie heeft een uitstraling in kleur en vorm. Hiermee communiveert het met de beschouwer. Veelal is communicatie non-verbaal. Luister naar een kunstverhaal en verbeeld waar dit over gaat. Maak hierbij bijvoorbeeld gebruik van een leeg luciferdoosje en een boon, zo gebruik je andere materialen dan tekenmateriaal om de creativiteit te stimuleren. Deel je ideeën en de uitwerkingen met elkaar.

Hoe communiceer je via smileys, kleur of metaforen? Bedenk een metafoor en symbool. Werk jouw idee uit in een schilderij of beeld. Wat wil je overdragen met jouw actie?

#2 Sensory Mapping

Door kunstenaars een veel gebruikte methode om een omgeving of object zintuiglijk in kaart te brengen. Met hulp van een aantal vragen brengen leerlingen hun doelgroep, of de omgeving van de doelgroep, zintuiglijk in kaart. Aan de hand van deze analyses maken jongeren voorstellen voor verbetering.

Sensory Mapping en wandelen als een tool: met de Sensory Map kunnen leerlingen leerkrachten een wandeling op het schoolplein maken of een omgeving bedenken waarbij de zintuigen aan bod komen. Bijvoorbeeld: ga hier in de zon staan, zoek het donkerste plekje op, benoem de kleuren van de meest kleurrijke plaats die je kunt vinden. Tijdens het wandelen nemen de leerlingen een object mee dat ze vinden op hun route. Dit kan van alles zijn: een takje, een blaadje of een dop. Terug in de klas kan dit object gecategoriseerd worden. Dit representeert hun wandeling en een stukje van hun eigen zintuiglijke ervaring.

Alle objecten vormen een archiefkast van de omgeving (deze opdracht sluit aan bij burgerschap en ecologie).

#3 Body Works

Hoe is het om je te verplaatsen in een doelgroep? Kunstenaars maken voorstellingen en interviews om tot een ander perspectief te komen. In de workshop worden foto’s getoond van kunstwerken. Leerlingen vertalen de foto naar beweging als zichzelf, als dokter, als acrobaat. Vervolgens krijgen de leerlingen een persoon toegewezen en bedenken hier een beweging bij. Denk aan doelgroep ouderen, rolstoel, arm, rijk.

In een workshop maken de leerlingen in groepjes van 3 of 4 een papieren pop. Deze pop gaan ze gezamenlijk laten bewegen op de catwalk. Ze moeten hierbij als team samenwerken, vertrouwen in de ander krijgen en in synchroniciteit bewegen.

Zelf ervaren hoe Marres leerlingen stimuleert te leren vanuit creativiteit, nieuwsgierigheid en intrinsieke motivatie? Neem dan contact op met ons op om de mogelijkheden van een workshop op school te bespreken. Mail naar: educatie@marres.org of naar Ilse.vanlieshout@marres.org (hoofd educatie afdeling Marres).